Po czym poznać, że kompost jest gotowy?

2025-09-01

Robisz wszystko zgodnie ze sztuką - zbierasz odpady zielone, mieszasz, podlewasz, nawet nie wrzucasz cytrusów. Kompostownik działa pełną parą, ale pojawia się pytanie: czy to już?Jak rozpoznać gotowy kompost, zanim wrzucisz go pod pomidory albo grządki z truskawkami?

Ile trwa kompostowanie?

To zależy od wielu czynników: temperatury, wilgotności, zawartości azotu i węgla, częstotliwości mieszania. W sprzyjających warunkach kompost może dojrzeć już po 3-4 miesiącach, choć zazwyczaj potrzeba około 6-12 miesięcy. Ale czas to nie wszystko. Najważniejsze są oznaki dojrzałości.

5 testów, by sprawdzić gotowość kompostu

Pierwszy test - zapach.

Gotowy kompost pachnie... lasem. Wilgotna, lekko ziemista woń - to znak, że proces rozkładu zakończył się sukcesem. Jeśli jednak czujesz kwasowość, zgniłe resztki, amoniak albo kwaśne nuty - kompost musi jeszcze dojrzewać. Takie zapachy świadczą o fermentacji, a nie o dojrzałości.

Drugi test - wygląd.

Jak wygląda gotowy kompost? Powinien być ciemnobrązowy lub niemal czarny. Struktura? Sypka, jak luźna ziemia. Nie powinno być widać żadnych resztek jedzenia ani roślin. Coś się świeci? Coś jest twarde, nierozłożone? Wstrzymaj się z użyciem.

Trzeci test - dotyk.

Weź garść i rozetrzyj w dłoniach. Jeśli wilgotność przypomina wyżętą gąbkę i nie widać kawałków roślin, masz produkt gotowy do użycia. Za mokry kompost może się zlepiać i nieprzyjemnie kleić - w takim przypadku warto go zostawić do doschnięcia.

Czwarty test - temperatura.

W pierwszych miesiącach kompostowania środek pryzmy może mieć nawet 60°C. W końcowej fazie, gdy materiał przestaje się rozkładać, temperatura spada do poziomu otoczenia. Jak sprawdzić stan kompostu? Jeśli jest chłodny, nie paruje i nie grzeje - to dobry znak.

Piąty test - obecność dżdżownic.

Ich obecność w końcowej fazie oznacza, że kompost nadaje się do użycia. Jeśli jednak nie widzisz ich wcale, być może pryzma była zbyt sucha lub zbyt kwaśna. Warto wtedy przejrzeć materiał dokładniej - może wymaga jeszcze trochę cierpliwości.

Jak sprawdzić czy kompost jest dojrzały?

Oprócz wyżej opisanych metod, warto też zrobić test „kiełkowania”. Wystarczy posiać kilka nasion rzodkiewki w kompoście. Jeśli wykiełkują równo i zdrowo - kompost nadaje się do grządek. Jeśli będą blade, krzywe lub nie wykiełkują wcale - coś jeszcze w nim działa, a Ty musisz poczekać.

Pamiętaj, że kompost nie musi być sterylny. Może zawierać drobinki gałązek czy włókna - to normalne. Ważne, żeby nie zawierał już resztek jedzenia, rozpoznawalnych fragmentów czy nieprzyjemnego zapachu. Dojrzałość kompostu to równowaga - między rozkładem a strukturą.

A jak długo dojrzewa kompost w praktyce? Jeśli korzystasz z pryzmy otwartej, bez napowietrzania - około 10-12 miesięcy. Jeśli często mieszasz, pilnujesz wilgotności i temperatury - możesz mieć gotowy kompost po 3-6 miesiącach.

Podsumowując: gotowy kompost to materiał sypki, ciemny, pachnący ziemią, bez widocznych resztek, chłodny i spokojny. Jeśli widzisz, że wszystko się zgadza - gratulacje! Masz w rękach naturalny, darmowy nawóz lepszy niż większość toreb z marketu. Kiedy kompost jest gotowy do użycia? Gdy wygląda jak ziemia, pachnie jak las i sprawia, że Twoje rośliny rosną, jakby były na urlopie w spa.